Hiện nay, ngoài việc phải đối mặt với tình trạng ô nhiễm môi trường nghiêm trọng hay hiện tượng hiệu ứng nhà kính, Trái đất của chúng ta còn đang phải đối mặt với một hiện tượng đáng lo ngại khác đó là hiện tượng băng tan ở cả hai cực (Bắc Cực và Nam Cực). Biến đổi khí hậu trên Trái đất đang khiến băng tan nhanh và mực nước biển dâng cao. Nó cực kỳ nghiêm trọng. Nó thậm chí có thể dẫn đến sự biến mất của nhiều thị trấn ven biển. Trong đó có các thành phố ở Việt Nam.
Nguyên nhân của hiện tượng băng tan
Nguyên nhân tự nhiên
Sự nóng lên toàn cầu là do sự phát thải lượng khí mê-tan quá lớn tại các ranh giới nhất định từ Bắc Cực và vùng đất ngập nước. Và khí mê-tan là khí nhà kính giữ nhiệt.
Núi lửa phun trào cũng là một trong những nguyên nhân khiến băng tan. Vì với khối lượng hàng tấn tạo thành tro mỗi khi nổ. Đây là một trong những nguyên nhân của sự nóng lên toàn cầu.
Đặc biệt, khi nhiệt độ trung bình của Trái đất ấm lên, lượng băng ở Nam Cực và Bắc Cực sẽ tan chảy. Khi băng tan sẽ để lộ lớp băng CO2 vĩnh cửu. Lớp băng này sẽ bắt đầu tham gia vào chu trình CO2 trên Trái đất. Lúc này cây xanh sẽ ngày càng kém khả năng điều hòa CO2. Do lượng khí hiện nay đã quá tải, vượt quá giới hạn của tự nhiên nên Trái đất ngày càng nóng lên. Và cuối cùng lặp lại chu trình như trên.
Nguyên nhân nhân tạo
Nguyên nhân chính của hiện tượng này là do con người. Các hoạt động công nghiệp của con người thải ra môi trường các khí thải, hoạt động giao thông, chặt phá rừng bừa bãi gây biến đổi khí hậu toàn cầu. Khí nhà kính được tích lũy quá nhiều, chủ yếu là khí mê-tan và CO2. Kết quả là các khí này khi thải vào khí quyển sẽ ngăn bức xạ Mặt trời phản xạ, khiến nhiệt độ Trái đất tăng lên. Một số lý do cụ thể là:
Quá trình công nghiệp hóa
- Do sự phát triển nhanh chóng của khoa học công nghệ. Cùng với sự phát triển của nền kinh tế, nhiều nhà máy xả, phun khí thải trực tiếp ra môi trường. Số lượng các phương tiện từ phương tiện (xe máy, xe đạp, ô tô…) cũng thải ra một lượng lớn khí CO2.
- Các hoạt động đốt cháy nhiên liệu hóa thạch (dầu mỏ, khí đốt, than đá, v.v.). Cùng với các khí thải khác, lượng nhiệt bị giữ lại trong khí quyển.
- Khi lượng khí CO2 dồi dào trong khí quyển do ánh sáng mặt trời. Làm tăng nhiệt độ của bề mặt Trái đất.
Rừng bị tàn phá
- Nếu thải ra khí CO2 thì theo quy luật tự nhiên, thực vật sẽ quang hợp. Cung cấp lượng oxi cần thiết cho con người. Tuy nhiên, số lượng cây xanh bị tàn phá nhiều nên không thể phân hủy hết lượng CO2 trong môi trường. Trái đất đang nóng lên từng ngày.
- Diện tích rừng bị tàn phá ngày càng lớn khiến những tia nắng mặt trời chiếu xuống Trái đất không thể bị màu xanh của lá cây cản lại. Như vậy, khi chạm đất, nó sẽ tạo thành những vùng đất hoang mạc khô cằn, nóng bức. Mùa mưa không có rừng giữ nước nên gây lũ lụt, mùa khô hạn hán.
Điều này gây ra những biến đổi khí hậu ảnh hưởng lớn đến môi trường sống, bầu khí quyển và khí hậu nói chung. Không những thế, nó còn ảnh hưởng đến hệ sinh thái. Và nó có ảnh hưởng trực tiếp đến cuộc sống của con người.
Hậu quả của hiện tượng băng tan
Khí hậu thay đổi
Khoảng hàng trăm triệu tấn khí mê-tan bị mắc kẹt dưới lớp băng vĩnh cửu ở Bắc Cực. Một trong những lo ngại lớn nhất là: băng tan vào mùa hè ở vùng biển Bắc Cực và nhiệt độ tăng nhanh trên toàn khu vực sẽ dẫn đến lượng khí mê-tan khổng lồ bị giữ lại có thể đột ngột giải phóng vào khí quyển, dẫn đến biến đổi khí hậu nhanh chóng và nghiêm trọng (trên phạm vi toàn cầu).
Đặc biệt, các nhà khoa học đã phát hiện lớp băng vĩnh cửu ở Bắc Cực chứa tới 1672 tỷ tấn carbon. Chúng đại diện cho lượng CO2 gấp đôi trong khí quyển. Lượng khí này nếu thoát ra trong quá trình băng vĩnh cửu ở Bắc Cực tan chảy sẽ khiến nhiệt độ Trái đất tăng lên. Gây hiệu ứng nhà kính , suy giảm tầng ozon, đẩy nhanh quá trình biến đổi khí hậu theo chiều hướng tiêu cực.
Nắng nóng kéo dài
Những đợt nắng nóng kéo dài làm khô đất, dẫn đến tình trạng thiếu nước uống, cháy rừng không kiểm soát, bão bụi và lũ quét. Ở nhiều nơi trên thế giới, tình trạng thiếu nước dẫn đến những căn bệnh nghiêm trọng. Ngược lại, mưa lớn khiến sông hồ tràn bờ, phá hủy nhà cửa. Ô nhiễm nguồn nước uống, phát tán chất thải và ô nhiễm không khí. Đồng thời, điều kiện nóng ẩm cũng tạo điều kiện cho các bệnh truyền qua nguồn nước và thực phẩm phát triển.
Tác động đối với tàu thuyền đi trên biển
Băng tan sẽ tạo ra những tảng băng lớn. Ảnh hưởng đến tàu đi qua. Khi những con tàu đang di chuyển trên biển va chạm với những tảng băng trôi lớn, con tàu sẽ bị hư hại nặng nề. Nó thậm chí có thể bị nhấn chìm.
Mực nước biển dâng cao
Các nhà khoa học đã tính toán rằng khi toàn bộ băng trên hành tinh sẽ tan chảy do biến đổi khí hậu. Mực nước biển sẽ dâng lên 65 m. Điều này có thể dẫn đến hiện tượng “biển xâm thực” – nước biển xâm nhập sâu vào đất liền. Điều này dẫn đến tình trạng xâm nhập mặn ở các vùng ven biển, ven sông ngày càng gia tăng. Đặc biệt, nơi đây còn thiếu nước ngọt phục vụ sản xuất và đời sống. Ngoài ra, các đảo, quần đảo và vùng ven biển cũng có thể bị nhấn chìm, người dân sẽ mất đất đai và nhà cửa.
Hơn nữa, nước biển cũng có tính axit hơn, chủ yếu là do sự hấp thụ khí thải. Nếu nồng độ này tiếp tục gia tăng, sinh vật biển sẽ đứng trước nguy cơ tuyệt chủng rất lớn. Đặc biệt là các loài có vỏ hoặc có xương như nhuyễn thể, cua, san hô, v.v.
Băng tan gây ô nhiễm không khí
Nhiệt độ tăng cũng làm trầm trọng thêm tình trạng ô nhiễm không khí từ tầng ozone. Đặc biệt, khí thải từ xe cộ, nhà máy và các nguồn khác phản ứng với ánh sáng mặt trời và nhiệt, v.v. Tầng ôzôn trên mặt đất là tác nhân chính gây ra sương mù quang hóa. Và nhiệt độ càng cao, lớp sương mù càng dày. Không khí ô nhiễm dẫn đến tỷ lệ nhập viện và tử vong ở bệnh nhân hen suyễn tăng lên. làm trầm trọng thêm tình trạng của người bị bệnh tim hoặc phổi.
Ảnh hưởng đến động vật
Nhiệt độ hiện tại của Trái đất dẫn đến sự biến mất hoặc nguy cơ tuyệt chủng của các loài. Do mất môi trường sống do đất hoang hóa, nạn phá rừng và mực nước biển nóng lên, khoảng 50% các loài động thực vật sẽ bị đe dọa tuyệt chủng vào năm 2050. Nếu nhiệt độ trái đất tăng thêm 1,1 đến 6,4 độ C. Ví dụ, cáo đỏ từng sống ở Bắc Mỹ, hiện đã di chuyển đến Bắc Cực.
Gấu bắc cực cũng là một loài điển hình. Nếu lượng băng tan với tốc độ chóng mặt như hiện nay, loài gấu này sẽ khó kiếm ăn. Tương tự gấu Bắc Cực, chim cánh cụt Nam Cực cũng chịu chung số phận. Khi bề mặt băng giảm đi đồng nghĩa với việc mất đi môi trường sống và nguồn thức ăn.
Tác động của băng tan đối với con người
Và con người không thể tránh khỏi những hậu quả mà chính họ đã tiếp tay tạo ra. Ví dụ như dịch bệnh, thiên tai, mất mùa, v.v. Chúng đã, đang và sẽ ảnh hưởng đến cuộc sống của nhân loại. Nhân loại sẽ phải đối mặt với những khó khăn lớn đe dọa sự sống trên Trái đất.
Hãy chung tay bảo vệ sự trong sạch của Trái đất. Đó cũng là để bảo vệ cuộc sống của chính chúng ta và nhân loại. Chúng ta có thể làm những việc nhỏ như không xả rác bừa bãi, trồng nhiều cây xanh. Hay các nhà máy cũng phải xử lý chất thải trước khi thải ra môi trường. Hạn chế tối đa các chất độc hại thải ra môi trường.
