Ô nhiễm đất chủ yếu là do sự hiện diện của các chất xenobiotic trong đất. Hóa chất này chủ yếu đến từ các hoạt động nông nghiệp, hóa chất nông nghiệp và chất độn chuồng không đúng cách. Làm cho môi trường đất bị ô nhiễm ngày càng nghiêm trọng.
Môi trường đất bị ô nhiễm là gì?
Ô nhiễm đất là việc đưa vào môi trường các chất thải nguy hại hoặc năng lượng đến mức ảnh hưởng xấu đến đời sống sinh vật và sức khoẻ con người. Hoặc làm suy giảm chất lượng môi trường. Môi trường đất được coi là ô nhiễm khi hàm lượng các chất độc hại trong đất vượt quá ngưỡng an toàn. Vượt quá khả năng tự làm sạch của môi trường đất.
Nguyên nhân gây ô nhiễm đất
Nguyên nhân tự nhiên
Sự gia tăng hàm lượng các chất tự nhiên trong đất cùng với việc bổ sung nhiều độc chất lạ (vượt tiêu chuẩn cho phép). Dẫn đến độc hại cho môi trường, là nơi cư trú của nhiều loài sinh vật đất và làm xấu đi cảnh quan thiên nhiên.
Đất Nhiễm Phèn
Nguyên nhân chính là do nước phèn từ nơi khác di chuyển xuống tầng chứa nước ngầm. Chủ yếu nhiễm sắt,… Làm pH môi trường giảm, gây độc cho động thực vật sống và phát triển trong môi trường này.
Độ mặn của đất
Do lượng muối trong nước biển, thủy triều dâng cao hoặc mỏ muối gây ra. Nồng độ Na, K hoặc Cl cao làm tăng áp suất thẩm thấu và gây khô hạn sinh lý cho sự phát triển của cây trồng.
Nguyên nhân nhân tạo
Tro than, xỉ than
Than thường được sử dụng để chạy các nhà máy nhiệt điện, quá trình khai thác mỏ, sản xuất nhựa, hóa chất, nylon, v.v. Chất thải công nghiệp này không được xử lý và thải trực tiếp xuống lòng đất. Đồng thời thải ra môi trường nước và không khí. Hành động này tưởng chừng như vô hại nhưng trong quá trình vận chuyển, nó lắng xuống và từ đó di chuyển vào lòng đất, gây ô nhiễm đất.
Có thể nhận biết tro than, xỉ than bằng cách kiểm tra trực quan. Khi đất bị nhiễm tro hoặc xỉ than, các hạt màu trắng xuất hiện trong đất. Mặt đất sẽ có màu xám và không bằng phẳng. Cụ thể, khi nền đất chứa xỉ than sẽ xuất hiện nhiều bọt khí và các hạt sỏi có lỗ.
Thuốc trừ sâu, thuốc diệt cỏ
Thuốc trừ sâu hiện nay thường được sử dụng trong các hoạt động nông nghiệp. Nó là một chất hoặc hỗn hợp các chất có thể tiêu diệt ký sinh trùng. Mặc dù việc sử dụng thuốc trừ sâu là một hiệu quả tốt. Ngăn chặn sâu bệnh phá hoại mùa màng. Tuy nhiên, đây chỉ là một phần nhỏ. Do tính độc hại tiềm ẩn của hóa chất, nó có thể gây ra những tác động tiêu cực đến môi trường, sinh vật và đặc biệt là con người.
Hơn nữa, thuốc diệt cỏ cũng được người dân sử dụng rộng rãi. Thuốc diệt cỏ thường được sử dụng để diệt cỏ dại. Đặc biệt là trên vỉa hè, trên đường sắt và trong các trang trại. Tuy nhiên, hầu hết các loại thuốc diệt cỏ có thể dễ dàng bị phân hủy trong đất. Tuy nhiên, có một nhóm chứa tạp chất dioxin. Chất này rất độc và có thể gây chết người dù ở nồng độ thấp. Thuốc trừ cỏ có tác động trực tiếp đến nguồn nước mặt (ao, hồ, sông, suối,..). Và nguy hiểm cho các hệ sinh thái dưới nước như tôm, cua, cá, v.v.
Các ngành nghề
Các hoạt động công nghiệp hiện nay làm phát sinh bụi, nước thải và chất thải ra môi trường. Gây ô nhiễm đất nghiêm trọng. Ví dụ như bụi từ các nhà máy xi măng, mỏ đá, v.v.
Ngoài ra, các chất thải khác đến từ các hoạt động sản xuất cơ khí, luyện thép, gia công kim loại, sửa chữa ô tô, xe máy… chứa nhiều kim loại nặng, chất béo. Nhưng công nghệ xử lý nước thải không đạt tiêu chuẩn. Ngoài ra, phế thải từ quá trình sản xuất bột giấy và giấy chứa nhiều chất hữu cơ khó phân hủy, sunfua. Nó ảnh hưởng rất lớn đến hệ vi sinh vật sống trong đất và chất lượng của đất.
Rác thải của người dân
Rác thải sinh hoạt trong quá trình sinh hoạt của con người như rác thải, thức ăn, túi ni lông, chai nhựa, nước thải sinh hoạt… Vì những loại rác thải này được thải trực tiếp ra bề mặt hoặc chôn lấp rác thải sinh hoạt. Như vậy, môi trường đất ngày càng ô nhiễm.
Ngoài ra, việc đẩy mạnh đô thị hóa, công nghiệp hóa, mạng lưới giao thông; Cùng với những tác động không khí của các khu công nghiệp, đô thị còn gây ô nhiễm đất.
Hậu quả nghiêm trọng của ô nhiễm đất đối với sức khỏe
Đất bị ô nhiễm ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe con người do tiếp xúc trực tiếp với đất. Đặc biệt, nó còn gây ra mối đe dọa tiềm tàng khi xâm nhập vào nguồn nước ngầm. Kết quả là, khi các chất ô nhiễm đất thấm vào nước ngầm. Cơ thể chúng ta tiếp xúc với nhiều crom, chì, các kim loại nặng khác, xăng dầu, v.v. và nhiều loại thuốc trừ sâu hóa học và thuốc diệt cỏ. Những chất này có thể gây ra các bệnh mãn tính, ung thư hoặc rối loạn bẩm sinh. Phân động vật thải ra từ các hoạt động nông nghiệp cũng có thể thấm vào nước ngầm. Rồi ảnh hưởng đến sức khỏe con người.
Ngoài ra, ô nhiễm đất còn ảnh hưởng đến sự phát triển của các hệ sinh thái. Các chất ô nhiễm thường làm thay đổi quá trình trao đổi chất của cây dẫn đến giảm năng suất cây trồng. Đất bị ô nhiễm, cây cối kém phát triển nên việc bảo vệ đất chống xói mòn hạn chế.
Kết luận
Ô nhiễm môi trường hiện đang là vấn đề được cả thế giới đặc biệt quan tâm, hiện nay tình trạng đó ngày càng nghiêm trọng do các vấn đề ô nhiễm nguồn nước, không khí, nước biển hay đất. Trong số những vấn đề đó, vấn đề ô nhiễm môi trường trái đất đang có nhiều diễn biến và chiều hướng ngày càng tiêu cực, đe dọa nguy hiểm đến tính mạng con người.
