Ô nhiễm môi trường đang là chủ đề rất nóng và được toàn xã hội quan tâm. Đặc biệt là vấn đề ô nhiễm nguồn nước. Nó kéo theo nhiều hệ lụy, không chỉ ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe và tính mạng của con người. Nó cũng ảnh hưởng đến các thế hệ tương lai.
Ô nhiễm môi trường nước là gì?
Như chúng ta đã biết, ô nhiễm môi trường là hiện tượng môi trường trong tự nhiên bị bẩn, làm thay đổi hệ sinh thái tự nhiên, để lại hậu quả nguy hiểm cho sức khỏe con người và các sinh vật khác.
Như vậy, ô nhiễm nước là hiện tượng các vùng nước như sông, hồ, biển, nước ngầm… bị nhiễm bẩn bởi các chất độc hại do hoạt động của tự nhiên và con người. Chẳng hạn như các chất có trong thuốc trừ sâu, chất thải công nghiệp chưa được xử lý, v.v.
Cụ thể, do nước mặt chảy qua rác thải sinh hoạt, nước thải công nghiệp, các chất ô nhiễm trên mặt đất rồi thấm xuống nước ngầm. Ô nhiễm nguồn nước xảy ra khi các hóa chất độc hại, vi khuẩn gây bệnh, vi rút và ký sinh trùng đến từ các nguồn khác nhau như chất thải công nghiệp từ các nhà máy sản xuất, chất thải bệnh viện, chất thải sinh hoạt thông thường hoặc hóa chất, thuốc trừ sâu, phân bón hữu cơ, v.v.
Sự thay đổi thành phần và chất lượng nước này không phù hợp với mục đích sử dụng nước. Vượt tiêu chuẩn cho phép và có tác hại đến tính mạng, sức khoẻ con người và sinh vật.
Nguyên nhân gây ô nhiễm nguồn nước
Ô nhiễm nguồn nước ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống và sức khỏe con người. Nguyên nhân gây Ô nhiễm môi trường nước là gì?
Nguyên nhân tự nhiên
Ô nhiễm nước vốn đã được gây ra bởi tuyết tan, mưa, lũ lụt, bão gió, v.v. Nó cũng có thể đến từ các sinh vật sống, bao gồm cả xác chết. Khi thực vật và sinh vật chết đi, xác của chúng sẽ bị vi sinh vật phân hủy thành chất hữu cơ . Một số chất hữu cơ sẽ thấm vào đất và nước ngầm. Điều này gây ô nhiễm nguồn nước ngầm và dần dần ngấm vào sông, hồ, suối, biển, v.v.
Ngập lụt là một trong những nguyên nhân rõ ràng nhất. Vì khi đó chúng sẽ khuấy động chất bẩn trong cống rãnh v.v. Đồng thời, chúng đưa trở lại môi trường sống rất nhiều chất thải độc hại.
Ngoài ra, hiện tượng băng tan, nước biển dâng, xâm nhập mặn cũng làm nguồn nước bị nhiễm mặn. Suy giảm tài nguyên đất cũng như thiếu nước ngọt để duy trì và phục vụ cuộc sống.
Ô nhiễm tự nhiên hiếm khi xảy ra, nhưng khi xảy ra thì nó khá nghiêm trọng. Ô nhiễm tự nhiên cũng không phải là nguyên nhân làm suy giảm chất lượng nước.
Nguyên nhân nhân tạo
Ý thức người dân
Đây được coi là nguyên nhân chính gây ô nhiễm nguồn nước. Do sự thiếu ý thức và thờ ơ của người dân. Nhất là vì nhiều người cho rằng những thứ họ làm ra chỉ là quá nhỏ, không đủ tác động xấu đến môi trường.
Tuy nhiên, con người sử dụng một lượng lớn nước mỗi ngày. Và điều đó có nghĩa là họ thải ra môi trường hàng triệu gallon nước mà không qua xử lý.
Mặt khác, dân số ngày càng tăng nhanh và lượng nước thải ngày càng tăng theo cấp số nhân.
Ô nhiễm nước đến từ các vấn đề nông nghiệp
Điều đó không cần phải nhắc nhiều đối với một nước nông nghiệp như nước ta. Thực tế là người dân đã quen sử dụng thuốc trừ sâu lạm phát. Hay thức ăn gia súc, nước tiểu gia súc, nó ảnh hưởng rất lớn đến nguồn nước tự nhiên. Đặc biệt là nguồn nước. Vì vậy, ngay từ bây giờ chúng ta phải hành động để nâng cao nhận thức về bảo vệ nguồn nước.
Ô nhiễm nước đến từ ngành công nghiệp
Đây được coi là nguyên nhân ảnh hưởng nhiều nhất đến nguồn nước. Khi xã hội phát triển, nhu cầu phục vụ con người ngày một tăng cao. Tuy nhiên, cũng có những hậu quả về môi trường.
Vấn đề phát triển công nghiệp xanh, sạch, đẹp làm đau đầu không ít lãnh đạo các cấp, ban ngành. Đặc biệt trước tình hình biến đổi khí hậu diễn ra sâu sắc, việc quy hoạch các khu công nghiệp nhằm bảo vệ môi trường càng trở nên cấp thiết. Đây được coi là một vấn đề quan trọng trong việc bảo tồn nguồn nước.
Hậu quả của ô nhiễm nguồn nước
Đối với con người
Cơ thể chúng ta được tạo thành từ 70% là nước. Con người cần nước để duy trì sự cân bằng trong cơ thể. Với việc con người khai thác tài nguyên quá mức, nguồn nước sinh hoạt không chỉ khan hiếm mà còn bị ô nhiễm nghiêm trọng. Thiếu nước sinh hoạt và ô nhiễm nguồn nước sẽ để lại những hậu quả nghiêm trọng mà chúng ta không thể ngờ tới.
Nguồn nước chưa được xử lý sẽ chứa các chất như asen, florua và phèn. Nếu 3 chất này vào cơ thể ít là được. Tuy nhiên, nếu tích tụ lâu ngày trong cơ thể, nhất là ở trẻ em sẽ ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe. Cụ thể là thần kinh, sắc tố da, tim mạch, đường ruột, thậm chí là ung thư.
Ngoài ra, theo nghiên cứu, trẻ em sống gần nguồn nước có chất fluoride sẽ có chỉ số IQ thấp hơn trẻ em ở những khu vực khác.
Ô nhiễm nước ảnh hưởng đến thiên nhiên
Nước không chỉ là một trong những yếu tố quyết định sự tồn tại của con người. Nó cũng quyết định tất cả sự sống trên trái đất. Bao gồm thực vật, động vật, v.v. Kể cả yếu tố địa lý, môi trường.
Vì vậy, khi nguồn nước bị ô nhiễm, các sinh vật sống trên trái đất sẽ bị ảnh hưởng trực tiếp hoặc gián tiếp. Thực vật khô héo, động vật bị nhiễm độc v.v. Hơn hết, các sinh vật dưới nước sẽ chịu những tác động nguy hiểm nhất.
Ngoài chúng ta, nếu trong nước có vi khuẩn gây hại mà không được xử lý. Nó có khả năng sẽ quay trở lại tác động lên con người. Làm cho con người mắc các bệnh như dịch tả, ung thư da, thương hàn, bại liệt v.v.
Đối với xã hội
Ô nhiễm nước có thể ảnh hưởng nặng nề đến nền kinh tế. Bởi nó ảnh hưởng và dẫn đến chi phí cao để xử lý và ngăn ngừa ô nhiễm. Theo đó, các biện pháp ngăn ngừa xử lý nước không hề đơn giản và cần phải có những công nghệ hiện đại. Ví dụ: lọc sinh học, lọc hóa học, lọc cát,…
Đối với nền kinh tế
Ô nhiễm nước có thể có nhiều tác động tiêu cực đến nền kinh tế của một quốc gia, bao gồm:
- Giảm sản xuất nông nghiệp: Ô nhiễm nước có thể dẫn đến suy giảm chất lượng nước, làm giảm năng suất và chất lượng nông sản. Điều này có thể dẫn đến giảm thu nhập của nông dân và tăng giá nông sản.
- Tác động đến ngành công nghiệp và đánh bắt cá: Nước bị ô nhiễm cũng có thể ảnh hưởng đến các ngành công nghiệp khác như sản xuất giấy, dệt may, hóa chất và đặc biệt là ngành đánh bắt cá. Nếu nguồn nước cấp của các xí nghiệp, nhà xưởng bị ô nhiễm sẽ ảnh hưởng đến sản xuất và thu nhập của doanh nghiệp.
- Điều chỉnh chi phí sản xuất: Ô nhiễm nước có thể buộc các công ty phải đầu tư vào công nghệ và thiết bị xử lý nước, làm tăng chi phí sản xuất và giảm lợi nhuận.
- Thiệt hại do du lịch: Nếu môi trường nước của một khu vực bị ô nhiễm, điều này có thể làm giảm lượng khách du lịch đến đó và ảnh hưởng đến thu nhập của các cơ sở lưu trú, nhà hàng, v.v.
- Chi phí xử lý ô nhiễm: Chính phủ và các tổ chức phải đầu tư vào công nghệ và giải pháp xử lý ô nhiễm nước, điều này tạo ra một chi phí đáng kể cho quốc gia.
Vì vậy, ô nhiễm nguồn nước không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe con người, môi trường sống mà còn ảnh hưởng đến nền kinh tế của một quốc gia.
Những phương pháp giảm ô nhiễm môi trường?
Khi xã hội phát triển, lượng rác thải sinh hoạt và công nghiệp cũng tăng theo cấp số nhân. Lượng chất thải ngày càng nhiều nhưng các hệ thống xử lý tập trung không đủ sức xử lý khiến môi trường nước bị ô nhiễm nghiêm trọng. Thực trạng trên đòi hỏi chúng ta phải có những biện pháp thích hợp để giảm thiểu tình trạng nguy hiểm này.
Đối với nhà nước
Đối với Nhà nước, nâng cao hiệu quả công tác kiểm soát xả thải vào nguồn nước. đồng thời phải tìm các giải pháp giảm thiểu ngay. Do đó, nghiên cứu, hoàn thiện và sửa chữa những bất cập của các quy định pháp luật hiện hành liên quan đến kiểm soát xả thải nước ra môi trường.
- Từ đó đòi hỏi nhà nước ta phải tiếp tục tăng cường đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng thoát nước.
- Thu gom, xử lý nước thải sinh hoạt, nước thải từ hoạt động sản xuất công nghiệp, nông nghiệp.
- Xử lý nước thải tại các nhà máy, xí nghiệp trước khi thải ra môi trường phải được xử lý đạt tiêu chuẩn, đúng quy định.
- Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, xử lý nghiêm các cơ sở vi phạm pháp luật về bảo vệ môi trường;
- Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức của người dân về bảo vệ môi trường nói chung và bảo vệ môi trường nước nói riêng;
- Tăng cường xã hội hóa, huy động sự tham gia của các tổ chức. Các Đoàn Thể, Cơ Quan, Đơn Vị, Công Ty, Cá Nhân Trong Xử Lý Môi Trường.
- Tăng cường nạo vét, khơi thông cống rãnh, xử lý ô nhiễm môi trường đầm, hồ… Cải thiện nguồn nước bị ô nhiễm.
Đối với mỗi con người
- Cần nâng cao ý thức bảo vệ môi trường, xử lý rác đúng quy định. Không vứt rác bừa bãi.
- Phân loại chất thải: chất thải có thể phân hủy được, chất thải đã qua xử lý và chất thải nguy hại. Ra khỏi nơi quy định
- Hạn chế sử dụng chất tẩy rửa khi xử lý cống bị tắc.
- Xử lý nghiêm các hành vi gây ô nhiễm môi trường. Để răn đe kẻ phạm tội.
- Đẩy mạnh công tác truyền thông, giáo dục môi trường trong xã hội. Tạo sự thay đổi và tạo nhận thức, ý thức bảo vệ môi trường. Như giáo dục trẻ nhỏ cách bỏ rác đúng nơi quy định và cách sử dụng đồ thừa bỏ đi. Chẳng hạn như lon nước, chai nhựa, dây đồng, giấy vụn, vải vụn, v.v.
- Tổ chức nhiều hơn nữa các sự kiện bảo vệ môi trường với rác tái chế và rác thải. Sáng tạo nhiều hơn những khẩu hiệu hay để bảo vệ môi trường.
Nhìn chung, tình trạng ô nhiễm nguồn nước ở Việt Nam hiện nay là khá nghiêm trọng. Nhưng nếu chúng ta chung tay, góp sức bảo vệ môi trường sẽ đẩy lùi ô nhiễm nguồn nước. Hãy Vì một môi trường sống xanh, sạch đẹp, vì một cuộc sống tươi đẹp.
